Milli Mücadele kahramanı Rıza Bey Konağı tarihe ışık tutacak

Marmara Depremi’nde hasar gören Beşdivanlı Rıza Bey Konağı’nın mülk sahipleriyle görüşen ve ‘’kamu yararına’’ kullanılması üzere bedelsiz olarak bağışlanmasını sağlayan Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, konağı aslına uygun olarak yeniden inşa ediyor. Rekonstrüksiyon çalışmaları hızla süren konağın dış cephesi tamamlanırken iç kısımda yapılan çalışmalar hummalı şekilde sürüyor.

REKONSTRÜKSİYON PROJESİYLE YAPILIYOR
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Derince İlçesi, Tahtalı Mahallesi’nde bulunan Beş Divanlı Rıza Bey Konağı’nı aslına uygun olarak yeniden inşa ediliyor. İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı’nın tespit ve talebiyle, Kocaeli Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 15.03.2011 tarih 10.876 sayılı kararıyla koruma altına alınarak, 2. derece tarihi yapı olarak tescillenen yapı rekonstrüksiyon projesiyle günümüze kazandırılıyor.

KONAK YIKILACAKTI
Çalışmalar başlamadan önce inceleme yapan Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, 2 katlı konağın temelinin güçsüz olduğunu ve birinci katın da yıkılmak üzere olduğunu Kocaeli Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’na bildirdi. Bu süreçten sonra konağın daha sağlıklı olabilmesi için rekonstrüksiyon çalışması yapılması uygun görüldü. Çalışmalara hızla başlayan ekipler, konağın dış cephe işlerini tamamladı ve iç kısımdaki detaylı işlere yoğunlaştı.

KALEMİŞLER VE İNŞA KİTABESİ KORUMA ALTINDA
Marmara Depremi ve tabiat şartları nedeniyle zamanla metruk duruma gelen konak, Büyükşehir Belediyesi tarafından; rölöve, restitüsyon, rekonstrüksiyon projeleri, statik raporları hazırlandı. Büyükşehir ayrıca, kalem işi süsleme konusunda uzman olan koruma uzmanlarıyla da işbirliği yaparak konağın günümüze ulaşabilen kalemişleri çizimlerini yaptırdı ve mulajlarını da aldırarak uygun bir ortamda muhafaza edilmelerini sağladı. Diğer yandan da konağın yöresel taş malzeme kullanılarak yapılan inşa kitabesi de rekontrüksiyon sürecinde değerlendirilmek üzere koruma altına alındı.

YEREL TARİHİ TANITACAK
2017 yılında Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Dairesi Başkanlığı’nca rekonstrüksiyon ihalesi yapılarak uygulamaya başlanılmış olan konakta hummalı çalışmalar devam ediyor. Kültür Bakanlığı Kocaeli Koruma Kurulu ve Kocaeli Büyükşehir Belediyesi koruma uzmanları denetiminde rekonstrüksiyon çalışmaları devam eden Beşdivanlı Rıza Bey Konağı, gerek Milli Mücadele dönemi tarihi, gerekse şehrimizin yerel tarihinin tanıtılmasına önemli katkılar sağlayacak.

YUSUF AĞA TARAFINDAN YAPILDI
Yapının üstündeki kitabesine göre, konak 1892/93 yılında Rıza Bey’in babası Kocabaşoğlu Yusuf Ağa tarafından yaptırıldı. Milli mücadele yıllarında Taşköprü yöresi ve çevresindeki Milli Müfreze’nin kurucusu olan Beş Divanlı Rıza Bey’in konağı karargâh olarak kullandığından ‘’Beş Divanlı Rıza Bey Konağı’’ adıyla anılıyor.

218 METREKARE
Konak, 1999’da yaşanan Marmara Depremi’ne kadar konut olarak işlev görmüş, depremden sonra boşaltılmış ve günümüze kadar kullanılmamıştır. Konak, zemin ve üst kat olmak üzere iki katlı olarak yapılmıştır. Dört cepheli bir yapıdır. Yapının ahır ve samanlığın olduğu zemin kat kısmı 109 metrekare, birinci kat 109 metrekare olmak üzere toplam 218 metrekare ölçülerinde.

REKONSTRÜKSİYON NEDİR?
Rekonstrüksiyon, mimarlıkta bir yapının kalıntıları ve diğer belgeler yardımıyla eski (orijinal) şeklinin belirlenerek bir proje dahilin de (ilgili Koruma Kurulunun onayıyla) yeniden yapılması işlemidir. Restorasyonla yakından ilintili bir kavram olmasına rağmen asıl açıklaması; hasar görmüş, maili inhidam durumuna gelmiş, restorasyonla onarılamayacak bir yapının yeniden yapılmasıdır.