Beş Divanlı Rıza Bey Konağı’na Büyükşehir Eli Değiyor

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Derince İlçesi, Tahtalı Mahallesi’nde bulunan Beş Divanlı Rıza Bey Konağı’nı aslına uygun olarak yeniden inşa edecek. Konağın yenilenmesi için 16 Ekim’de saat 11.00’de ihale düzenlenecek. Beş Divanlı Rıza Bey Konağı, Kocaeli Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 15.03.2011 tarih 10.876 sayılı kararıyla koruma altına alınarak, 2. derece tarihi yapı olarak tescillendi.

İHALE 15 ARALIK’TA

Büyükşehir Belediyesi tarihi yapının yenilenmesi için ihale düzenleyecek. 15 Aralık’ta ihale salonunda gerçekleştirilecek olan oturum saat 09.30’da yapılacak. Yapının üstündeki kitabesine göre, konak 1892/93 yılında Rıza Bey’in babası Kocabaşoğlu Yusuf Ağa tarafından yaptırılmış. Milli mücadele yıllarında Taşköprü yöresi ve çevresindeki Milli Müfreze’nin kurucu olan Beş Divanlı Rıza Bey, konağı karargah olarak kullandığından konak ‘’Beşdivanlı Rıza Bey’’ adını almıştır.

DEPREMDE KULLANILMAZ OLDU

Konak, 1999’da yaşanan Marmara Depremi’ne kadar konut olarak kullanılmış, depremden sonra boşaltılmış ve günümüze kadar kullanılmamıştır. Konak, zemin ve üst kat olmak üzere iki katlı olarak yapılmıştır. Dört cepheli bir yapıdır. Zemin katta güneydoğu cephesindeki ‘ahır’ girişinden girilen taşlık bölümü yer alır. Taşlığın sol tarafında depo bölümü, sağ tarafında kuzeybatı cephesine kadar uzanan samanlık-odunluk bölümü, güneybatı kısmında da ana girişin solunda ahır bölümü yer alıyor.

218 METREKARE

Yapının ahır ve samanlığın olduğu zemin kat kısmı 109 metrekare, birinci kat 109 metrekare olmak üzere toplam 218 metrekare ölçülerinde. Asıl yaşam odalarından oluşan üst katta orta sofanın etrafında dört köşede bulunan kareye yakın dikdörtgen şekilli odalar konumlanmıştır. Güneydoğu cephesinde sofaya açılan balkon yer alıyor. Balkon gömme balkon tipindedir. Tahtalı Mahallesi’nde bulunan evlerde gömme balkona sıkça rastlanır. Balkonun sağ ve sol tarafında konumlanan odalarda ortada ocak, ocağın bir yanında yüklük, diğer yanında gusülhane yer alır.

KONAK KARARGAH OLARAK KULLANILDI

Rıza Bey, Taşköprü yöresinde kurulan ‘Taşköprülü Rıza Bey’, ‘Beşdivanlı Rıza Bey’, ‘Kocabaşoğlu Rıza Bey’, isimleriyle tanınan Milli Müfreze’nin kurucusudur. Beşdivan ismi de yörede mahalleler kurulmadan önce Başdivan denilen yerden gelmiştir. ‘Başdivan’ ismi zamanla ‘Beşdivan’ diye söylenegelmiştir.

İZMİT’İN KURTULUŞUNA KATKI SAĞLADI

Milli mücadele yıllarında müfreze kurmuş olan milis komutanı Beşdivanlı Kocabaşoğlu Rıza Bey İzmit’in kurtuluşuna katkı sağlamıştır. Beş kardeşten biri olan Rıza Bey Taşköprü nahiyesi eşrafından Kocabaşlar sülalesine mensup Yusuf Ağa’nın oğludur. Kurtuluş Savaşı yıllarında Rıza Bey’in babası Yusuf Ağa tarafından yaptırılan konak karargah olarak kullanılmıştır. Rıza Bey Milli Mücadele yıllarından sonra Davulcular köyünde bu konakta yaşadı.